Sprzęgło samochodowe składa się z trzech podstawowych elementów, takich jak tarcza sprzęgła, docisk oraz łożysko. W nowoczesnych samochodach system sterowania sprzęgłem za pomocą linki, zastąpiony został systemem hydraulicznym. Jednym z głównych elementów tego systemu jest pompa sprzęgła, umieszczona przy pedale sprzęgła oraz wysprzęglik, znajdujący się w obudowie skrzyni biegów, obok tarczy sprzęgła. Czym się różnią i jakie spełniają funkcję ? Sprawdźmy.
Pompa sprzęgła, a wysprzęglik - różniceWielu kierowców omylnie twierdzi, że pompa sprzęgła i wysprzęglik to jedno i to samo. Wręcz przeciwnie, to dwa zupełnie inne podzespoły, usytuowane w dwóch różnych miejscach, jedynie współpracujące ze sobą. Ich zbliżoną do siebie budowę i miejsce ich położenia doskonale przedstawia rysunek, dzięki któremu łatwiej jest zrozumieć zasadę ich działania oraz różnicę pomiędzy nimi.
We współcześnie produkowanych samochodach, system sterowania sprzęgłem za pomocą linki wyparty został przez system hydrauliczny, przestawiony na rysunku. Jednym z jego elementów jest pompa sprzęgła, czyli element układu napędowego, połączony przewodami hydraulicznymi z siłownikiem sprzęgła. Pompa sprzęgła składa się z tłoczka połączonego z pedałem, który na skutek jego wciśnięcia przesuwa się w korpusie pompy, wytwarzając odpowiednie ciśnienie wypychające wysprzęglik, znajdujący się przy tarczy sprzęgła. Wciskając pedał sprzęgła, wysprzęglik pozwala na przesunięcie tarczy sprzęgła w celu rozłączenia lub połączenia napędu. Konstrukcja wysprzęglika podobna jest do pompy sprzęgła, ponieważ w swojej budowie przypomina również tłoczek. Wysprzęglik poruszany jest pod wpływem ciśnienia hydraulicznego i dodatkowo połączony wężykiem ze zbiornikiem wyrównawczym płynu.
Pompa sprzęgła jest elementem eksploatacyjnym, co oznacza, że z czasem każdy kierowca zmuszony będzie do jej wymiany. Do głównych i najczęściej występujących awarii pompy zaliczyć możemy przede wszystkim jej rozszczelnienie, zatarcie, uszkodzenie mechaniczne lub zapowietrzenie układu. Nie licząc uszkodzeń mechanicznych, usterki te najczęściej są następstwem starcia uszczelnienia tłoczka pompy. W sytuacji tej nie obejdzie się bez wymiany pompy na nową. Jej wymiana – w zależności od typu samochodu – może przebiegać na różne sposoby. Pompa sprzęgła położona jest przy pedale sprzęgła - jednak zdarza się, że w celu uzyskania swobodnego dostępu do pompy należy zdemontować deskę rozdzielczą, bądź jej elementy.
Wróćmy do wysprzęglika. Wysprzęglik centralny to niezwykle ważny element sprzęgła w każdym samochodzie. Łączy on w sobie zalety łożyska wysprzęglającego i siłownika hydraulicznego. Podobnie jak pompa sprzęgła, tak i wysprzęglik może ulec awarii na skutek wytarcia uszczelnienia tłoczka. Na nieszczęście kierowców awaria wysprzęglika objawia się podobnie jak awaria pompy tzn. nieszczelnością, wyciekiem płynu i nieprawidłową pracą sprzęgła, czyli brakiem prawidłowego odbicia pedału.
Sama wymiana uszkodzonych elementów – zarówno pompy sprzęgła, jak i wysprzęglika - nie jest rzeczą nad wyraz skomplikowaną. Zaleca się jednak, aby powierzyć to zadanie specjalistom. W obydwu przypadkach polega ona na zdemontowaniu zepsutej części, przykręceniu nowej, podłączeniu przewodów ciśnieniowych i co ważne, odpowietrzeniu układu. Należy pamiętaj również o uzupełnieniu płynu hydraulicznego.
Zdiagnozowanie, który z elementów – pompa sprzęgła, czy wysprzęglik – został uszkodzony jest skomplikowane, gdyż ich awaria objawiać się może w podobny sposób. Jednym ze sposobów zdiagnozowania usterki jest obserwacja, z którego miejsca dochodzi do wycieku płynu hydraulicznego. Jeżeli do wycieku dochodzi w okolicach pedału sprzęgła, a płyn pojawia się na dywaniku samochodowym pod pedałem, mamy praktycznie pewność, że winowajcą jest pompa. W sytuacji, gdy do wycieku dochodzi w okolicy skrzyni, awarii szukać należy w wysprzęgliku. Dodatkowym objawem i różnicą w zużyciu wysprzęglika jest powolne poruszanie się pojazdu, pomimo wciśnięcia do oporu pedału sprzęgła.
Pamiętajmy, aby usterek tych nie bagatelizować, gdyż mogą być one kosztowne lub tragiczne w skutkach. W skrajnych przypadkach powodować mogą zapowietrzenie i awarię hamulców.
Powiązane artykuły:
